Giao dịch T + 0 có sớm triển khai ?

Nhà đầu tư, CTCK mong ngóng

Trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư Chứng khoán mới đây, Phó tổng giám đốc một công ty chứng khoán nêu quan điểm, sản phẩm mà nhà đầu tư, thị trường cần, lại dễ triển khai là T+0 và bán chứng khoán chờ về mãi chẳng thấy đâu, trong khi những thứ khó triển khai và không dễ hút nhà đầu tư tham gia như: chứng khoán phái sinh, chứng quyền có đảm bảo (Covered Warrant)… lại đang được xúc tiến triển khai.

Điều này cho thấy đang có độ lệch giữa hoạt động triển khai sản phẩm mới với mong muốn của thị trường, nhà đầu tư.

Liên quan đến ý kiến cho rằng do nhu cầu của nhà đầu tư chưa rõ nét, công ty chứng khoán chậm sẵn sàng, nên Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK), Trung tâm Lưu ký chứng khoán (VSD) chưa ưu tiên xúc tiến triển khai hai nghiệp vụ trên, lãnh đạo một số công ty chứng khoán cho rằng điều này là không chuẩn xác.

Theo đó, không chỉ nhà đầu tư cá nhân nhỏ lẻ, mà bản thân các công ty chứng khoán cũng có nhu cầu bán chứng khoán trong ngày để giảm thiểu rủi ro, nhất là ở những thời điểm thị trường đối mặt với những rủi ro giảm điểm nhanh và mạnh do chịu tác động bởi những diễn biến tiêu cực trong và ngoài nước.

Các công ty chứng khoán không chỉ đã sẵn sàng, mà đang nóng lòng muốn triển khai T+0 và bán chứng khoán chờ về.

Lãnh đạo một công ty chứng khoán nhìn nhận, nếu như chứng khoán phái sinh và chứng quyền có đảm bảo là những sản phẩm hoàn toàn xa lạ với nhà đầu tư thì T+0 và bán chứng khoán chờ về tuy là những nghiệp vụ mới, nhưng lại gần gũi với hoạt động giao dịch chứng khoán hiện tại của nhà đầu tư, nên dễ thu hút nhà đầu tư sử dụng.

Chuẩn bị tham gia thị trường chứng khoán phái sinh, công ty chứng khoán phải đầu tư lớn về nhân sự, hệ thống hạ tầng công nghệ, nhưng có thể sẽ phải mất vài năm mới thu hồi được vốn.

Còn triển khai T+0 và bán chứng khoán chờ về trong ngày không chỉ mang lại doanh thu ngay cho công ty chứng khoán, mà còn có triển vọng gia tăng vòng quay của dòng tiền, góp phần cải thiện thanh khoản cho thị trường.

“Theo hình dung của chúng tôi, việc triển khai hệ thống để phục vụ cho vận hành nghiệp vụ T+0 và bán chứng khoán chờ về không phức tạp và tốn kém như đầu tư tham gia thị trường chứng khoán phái sinh, vì gần với phương thức giao dịch chứng khoán hiện tại. Chỉ cần chỉnh sửa không đáng kể hệ thống, quy trình tác nghiệp và hệ thống công nghệ là công ty chứng khoán có thể triển khai”, lãnh đạo một công ty chứng khoán khẳng định.

Chờ đến năm 2018?

Một thực tế chứng minh cho nhu cầu cao của nhà đầu tư và công ty chứng khoán trong giao dịch T+0 và bán chứng khoán chờ về, theo chia sẻ của một chuyên gia trong lĩnh vực chứng khoán, là tuy nhà quản lý chưa cho phép triển khai, nhưng đang diễn ra tình trạng “lách luật” vay mượn chứng khoán để bán.

Nếu việc triển khai T+0 và bán chứng khoán chờ về tiếp tục bị trì hoãn kéo dài rất có thể sẽ khiến cho hoạt động vay mượn chứng khoán để bán (một dạng biến tướng của bán khống) thêm phức tạp.

Tương tự như nghiệp vụ giao dịch margin trước đây, khi Ủy ban Chứng khoán Nhà nước chưa cho phép, nhưng trước nhu cầu của nhà đầu tư, các công ty chứng khoán đã “vượt rào” cho vay dưới hình thức hợp đồng hợp tác đầu tư.

Một số công ty chứng khoán “bị thương”, gây rủi ro cho thị trường, đồng thời nhà quản lý không quản lý và giám sát được. Tình trạng này đã được giải quyết khi UBCK đưa ra quy chế giao dịch margin và được tổ chức thực hiện công khai, minh bạch.

Nghiệp vụ T+0 nếu được triển khai sớm sẽ là một mũi tên trúng nhiều đích. Đó là vừa tạo sự công bằng, minh bạch trong triển khai T+0 và bán chứng khoán chờ về, vừa giúp nhà quản lý thuận lợi trong giám sát hoạt động giao dịch, đồng thời giảm thiểu rủi ro cho công ty chứng khoán và nhà đầu tư, góp phần cải thiện thanh khoản cho thị trường.

Dẫu vậy, theo ghi nhận từ các cơ quan quản lý, từ nay đến cuối năm 2017, chưa thể triển khai nghiệp vụ T+0, vì các bước chuẩn bị xây dựng hệ thống hạ tầng đến nay chưa được khởi động, trong khi việc này tốn không ít thời gian. Dự kiến, nhanh nhất phải trong năm 2018, nhà đầu tư mới được giao dịch T+0 và bán chứng khoán.